Mistrzowie klasyki TOSoliści #5

• Izabela Bogusz — skrzypce
• Grzegorz Bogusz — skrzypce
• Marta Wroniszewska — altówka
• Karol Wroniszewski — wiolonczela
• Mateusz Szwankowski — klarnet
• Toruńska Orkiestra Symfoniczna
• Dainius Pavilionis (Litwa) — dyrygent
• Mateusz Ciupka – prowadzenie „z offu”

W programie:

• E. Elgar — Introdukcja i allegro op. 47
• C. Debussy — Première Rhapsodie
• A. Dvořák — IX Symfonia e-moll op. 95 „Z Nowego Świata”

Omówienie programu

Podczas piątego koncertu z cyklu TOSoliści wybrani soliści Toruńskiej Orkiestry Symfonicznej wykonają dla publiczności wybrane utwory Edwarda Elgara, Claude’a Debussy’ego i Antonína Dvořáka. Wierzymy, że znakomita wirtuozeria Elgara, impresjonistyczny zew Claude’a Debussy’ego i fascynująca wielokulturowość dzieła Dvořaka zagwarantują słuchaczom pełnię artystycznych wrażeń i pokażą, jak bardzo zróżnicowany i fascynujący jest świat muzyki.

Pojawi się Introdukcja i allegro Edwarda Elgara – brytyjskiego kompozytora, który zaskarbił sobie sympatię melomanów słynnymi wariacjami Enigma i patriotycznymi pieśniami narodowymi z czasów I wojny światowej. Utwór został skomponowany w 1905 roku z przeznaczeniem do wykonania podczas koncertu Elgara i Londyńskiej Orkiestry Symfonicznej. Napisane na kwartet smyczkowy i orkiestrę smyczkową dzieło jest wspaniałym manifestem wirtuozerskich umiejętności wykonujących go muzyków. Przypomina wielowarstwowy poemat symfoniczny na orkiestrę smyczkową z kilkoma, wyraźnie zaznaczonymi motywami. Introdukcja i allegro, choć początkowo spotkała się z dość chłodnym przyjęciem przez krytyków, to niedługo potem jej walory zostały należycie docenione, a sam utwór okrzyknięto arcydziełem.
Wysłuchamy także kompozycji Première Rhapsodie Claude’a Debussy’ego z 1909 roku stanowiącej nieodłączny element repertuaru klarnetowego. Dzieło zostało dedykowane francuskiemu profesorowi klarnetu, Prosperowi Mimartowi i wynosi możliwości brzmieniowe instrumentu na nieznany dotychczas poziom. Mimo że początkowo zostało przeznaczone wyłącznie na klarnet i fortepian, to po oficjalnej premierze z udziałem Mimarta i ciepłej reakcji publiczności Debussy w 1911 roku opublikował jego orkiestrację. Première Rhapsodie, podobnie jak wiele innych utworów francuskiego kompozytora, jest kompozycją impresjonistyczną (choć sam Debussy wolałby określenie symbolizm muzyczny) przesyconą gęstą fakturą, żywą kolorystyką i niepowtarzalnym, tchnącym tajemnicą nastrojem.

Wieczór zwieńczy najsłynniejsza i najchętniej wykonywana symfonia Dvořáka – IX Symfonia  e-moll op. 95 „Z Nowego Świata”. Powstała podczas pobytu kompozytora w Stanach Zjednoczonych, gdzie zajmował stanowisko dyrektora Narodowego Konserwatorium Muzycznego w Nowym Jorku. Przed rozpoczęciem pracy nad utworem Dvořák bliżej zapoznał się z religijnymi pieśniami afroamerykańskich niewolników i muzyką Indian, które uznał za podstawę formującej się kultury amerykańskiej. Zainspirował się także poematem Henry’ego Longfellowa The Song of Hiawatha. Choć dzieło silnie czerpie z pieśni czarnych Amerykanów, to zauważalne w niej są także motywy czeskie. To barwny, tchnący wielokulturowością utwór będący wspaniałym, muzycznym krajobrazem Ameryki z końca XIX wieku.