Koncert Wielkopostny – Stabat Mater

Wystąpią:
Katarzyna Hołysz – sopran
Monika Korybalska – mezzosopran
Toruńska Orkiestra Symfoniczna
Adam Banaszak – dyrygent

W programie:
G. B. Pergolesi – Stabat Mater
A. Mozart – XL Symfonia g-moll KV 550

Czas wielkiego postu to w tradycji chrześcijańskiej szczególny moment w roku poprzedzający męczeńską śmierć i zmartwychwstanie Jezusa Chrystusa. Poza oczywistym przeżyciem sakralnym, jakim jest 40-dniowa pokuta i przygotowywanie się do świadomego przeżycia Wielkanocy, okres ten sprzyja również głębokiej refleksji nad istotą życia i śmierci – nieodłącznych towarzyszy ludzkiej egzystencji.

Pozostając w atmosferze zadumy nad perypetiami człowieczego losu, tajemnicą boskości, a także tragizmem i nieuniknionością cierpienia, pragniemy zaprosić Państwa na Koncert Wielkopostny – Stabat Mater. Tytuł koncertu odnosi się do XIII-wiecznej sekwencji przewidzianej na święto Podwyższenia Krzyża Świętego, która jest ważną realizacją głęboko zakorzenionego w naszej kulturze motywu rozpaczy Matki Bożej stojącej pod krzyżem.

Stabat Mater Giovanniego Battisty Pergolesiego to ostatnie dokończone dzieło muzyka, które zapisało się na kartach historii jako najczęściej wydawany utwór w XVIII wieku. Powstało ono na specjalne zamówienie neapolitańskiego bractwa Cavalieri della Vergine dei Dolori i opiera się na tekście tradycyjnej sekwencji wielkopostnej, której autorem najprawdopodobniej jest mnich Jacopone da Todi. Sekwencja składa się z 2 części: opowiadającej i modlitewnej. Bijący z tej poezji tragizm, emocjonalność i współczucie wobec ludzkiego cierpienia sprawiły, że cieszyła się ona ogromnym zainteresowaniem publiczności.

Utwór Pergolesiego – napisany na dwa głosy żeńskie, orkiestrę smyczkową i continuo – cechuje nowatorskie podejście do muzyki religijnej. Dzieło kompozytora jest przepełnione głęboką emocjonalnością i liryzmem obcym dotychczasowej tradycji. To osobisty hołd złożony cierpieniu matki po stracie ukochanego dziecka. Mając w pamięci słowa Johanna Adama Hillera: „Nie zasłużył na miano człowieka ten, kto mógłby wobec tej muzyki pozostać zimny i niewzruszony”, zapraszamy Państwa do współudziału w tym wyjątkowym, pełnym egzystencjalnej powagi doświadczeniu.

W atmosferę wieczoru doskonale wpisuje się także drugi utwór – Symfonia g-moll KV 550 Wolfganga Amadeusza Mozarta. Jest to jedna z 3 ostatnich wielkich symfonii Mozarta powstałych w ciągu trzech miesięcy letnich 1788 roku. Dzieło to, zawierające w sobie wyraźny romantyczny pierwiastek, charakteryzuje głęboki fatalizm, który ostatecznie nie zostaje przezwyciężony. Symfonia była bardzo różnie interpretowana i do dziś jest przedmiotem bardzo gorących dyskusji, lecz na pewno należy podkreślić w niej obecność rozpaczy i rezygnacji o charakterze nie tylko egzystencjalnym, ale również eschatologicznym, co zdecydowanie wpisuje ją w nastrój towarzyszący czasowi wielkiego postu.

Czas trwania koncertu ok. 105 min.