„Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem” – wystawa
Od 12 listopada w Sali mieszczańskiej toruńskiego Ratusza Staromiejskiego oglądać będzie można obraz „Astronom Kopernik, czyli rozmowa z Bogiem” pędzla Jana Matejki. Z inicjatywy Marka Żydowicza, dyrektora i pomysłodawcy festiwalu EnergaCAMERIMAGE do Torunia na blisko dwa tygodnie trafi arcydzieło najwybitniejszego reprezentanta nurtu historyzmu w malarstwie polskim. Będzie to unikalne wydarzenie i niepowtarzalna szansa by podziwiać obraz, który ma swoje niepodważalne miejsce w historii Polski szansa, z której skorzystać powinien zarówno każdy torunianin jak i goście naszego miasta.
Imponujące dzieło Matejki na co dzień podziwiać można w Krakowie w gmachu Collegium Novum, który to budynek opuszcza ono bardzo rzadko. W ciągu ostatnich 70. lat poza stolicą Małopolski obraz prezentowano jedynie w National Gallery w Londynie i w Zamku Królewskim w Warszawie. Od 12 do 24 listopada obcować z arcydziełem będzie można w Muzeum Okręgowym w Toruniu. Wydarzenie towarzyszyć będzie Festiwalowi EnergaCAMERIMAGE. W okresie jego trwania, czyli do 18 listopada ekspozycja dostępna będzie bezpłatnie.
Obraz przedstawiający Mikołaja Kopernika otoczonego przyrządami astronomicznymi i spoglądającego w natchnieniu w niebo powstał w 1873 roku z okazji 400. rocznicy urodzin wielkiego astronoma i najsłynniejszego torunianina. Pokazu dzieła nie uwzględniono jednak w oficjalnym programie obchodów rocznicy, jakie odbywały się wówczas w Krakowie. Matejko zdecydował się samemu pokazać „Astronoma Kopernika…” w krakowskiej sali rady miasta, a następnie już poza Galicją w Warszawie i w Wiedniu. Obraz budził olbrzymie emocje i zainteresowanie, bardzo szybko został zakupiony z środków pozyskanych w trakcie składki publicznej i przekazany Uniwersytetowi Jagiellońskiemu, który jest jego właścicielem do dziś. Dzieło pozostaje w dyspozycji Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Maius. „Astronom Kopernik rozmowa z Bogiem” to bez wątpienia najsłynniejsze malarskie ujęcie wybitnego torunianina, które od 150 lat kształtuje nasze wyobrażenie o Koperniku. Matejko w swej pracy wzorował się na zachowanych wizerunkach Kopernika, poszukując jednocześnie modela, który by im odpowiadał. Wybór padł na przyjaciela artysty – Henryka Levittoux – lekarza i miłośnika sztuki. Do obrazu pozował także dziewiętnastoletni siostrzeniec żony artysty, Antoni Serafiński.
Toruńska wystawa wzbogacona zostanie o szkice Jana Matejki będące studium postaci Mikołaja Kopernika oraz unikalną, niezwykle zabawną karykaturę, w której sam Matejko ukazał, w jakich warunkach powstawał obraz. W Sali mieszczańskiej znajdzie się także wielkoformatowy ekran, na którym wyświetlany będzie film NASA pokazujący Słońce, będące centralnym punktem teorii Mikołaja Kopernika.
Kuratorem wystawy jest Marek Żydowicz, koordynatorkami Agnieszka Swoińska i Dominika Krawańska. Wystawa powstaje dzięki wsparciu zespołu Muzeum Okręgowego w Toruniu. Organizatorem wystawy jest Fundacja Tumult. Partnerem głównym wydarzenia jest Samorząd Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Partnerami Muzeum okręgowe w Toruniu, Uniwersytet Jagielloński w Krakowie oraz Muzeum Narodowe w Krakowie.
Festiwal dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Miasta Toruń. Organizatorzy dziękują za pomoc i wsparcie Dyrektor Muzeum Okręgowego w Toruniu Pani Aleksandrze Mierzejewskiej, Panu Profesorowi Krzysztofowi Stopce – Dyrektorowi Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Panu Profesorowi Andrzejowi Szczerskiemu – Dyrektorowi Muzeum Narodowego w Krakowie a także Prezydentowi Miasta Torunia Panu Michałowi Zaleskiemu oraz Marszałkowi Województwa Kujawsko-Pomorskiego Panu Piotrowi Całbeckiemu.
